آلپرازولام (به انگلیسی: Alprazolam)
ردۀ درمانی: بنزودیازپینها
اَشکال دارویی: قرص
آلپرازولام دارای چندین نام تجاری ازجمله Apo-alperaz ،Xanal ،Razoalperazolam، زاناکس (Xanax)، نیراوام (Niravam)، آلپرازولام تی اس (Alprazolam-ts) و آلپرازولام تی دی (Alprazolam-td) است
این دارو برای تسکین اضطراب، اختلالات خواب و اختلالات هراس تجویز میشود. این دارو دارای اثر ضد افسردگی است و بنابر این در بعضی موارد برای افراد افسرده تجویز می شود.
آلپرازولام از بنزودیازپینها است
مانند سایر بنزودیازپینها بهعنوان آگونیستهای گیرنده بنزودیازپین برروی غشای سلولهای عصبی اثر میکند و باعث تسهیل ورود و یا افزایش عمل گابا میشود و ورود یون کلر را به سلولها افزایش میدهد.
آلپرازولام در مقادیر متفاوت برای مشکلات گوناگون تجویز میشود. هیچگاه نباید بیشتر یا کمتر از مقدار تجویزشده مصرف کرد. شکل مایعِ آلپرازولام را میتوان با مایعات یا غذاهای نیمهجامد مانند مارمالاد مخلوط کرد. نباید اجازه داد آلپرازولام مایع یخ بزند. اگر بیمار، یک نوبت دارو را فراموش کند، بهمحض یادآوری، باید آن را مصرف کند. اگر نزدیک نوبت بعدی باشد، باید نوبت بعدی را حذف کند و سپس به برنامۀ داروییِ منظم خود بازگردد. مقدار دارو را نباید دوبرابر کرد.
درصورت بروز هریک از علایم نادر ولی جدیِ زیر، بیمار باید آلپرازولام را قطع کند و با پزشک خود تماس بگیرد: لرزش.
باید توجه داشت که این دارو جهت رفع اضطراب و حملات گذریِ هراس استفاده میشود. بنابراین، ایجاد خوابآلودگی و ریلکسی و مقداری نرمال گیجی از خواص اصلی این داروست و طبیعی است که وقتی خوابآلودگی و کمی گیجی وجود داشتهباشد، قوا و عملکرد ذهنیِ بیمار هم کُند میشود.
درصورت بروز هریک از علایم نادر ولی جدیِ زیر، بیمار باید آلپرازولام را قطع کند و با پزشک خود تماس بگیرد: لرزش.
باید توجه داشت که این دارو جهت رفع اضطراب و حملات گذریِ هراس استفاده میشود. بنابراین، ایجاد خوابآلودگی و ریلکسی و مقداری نرمال گیجی از خواص اصلی این داروست و طبیعی است که وقتی خوابآلودگی و کمی گیجی وجود داشتهباشد، قوا و عملکرد ذهنیِ بیمار هم کُند میشود.
درصورت وجود هریک از موارد زیر، پیش از مصرفِ آلپرازولام، باید پزشک را مطلع ساخت:
حساسیت به آلپرازولام یا دیگر بنزودیازپینها، یا به هرنوع مادۀ غذایی، رنگهای خوراکی، یا نگهدارندهها.
بارداری یا شیردهی. به این موارد توجه کنید
مصرف داروهای دیگر، بهویژه الکل، آرامبخشها، ضدافسردگیها، داروهای ضدصرع، و تشنج.
سابقه یا ابتلا به گلوکوم (افزایش فشار داخل چشم)، سوءمصرف الکل یا مواد مخدر، میاستنی گراو، بیماری انسدادی ریوی مزمنشدید، یا آمفیزم.
مصرفکنندۀ دارو باید بهطور منظم به پزشک خود مراجعه کند تا بهبود او را زیر نظر داشتهباشد. تا هنگامی که پاسخ بدن بیمار به آلپرازولام مشخص نشدهاست، باید در رانندگی و کار با وسایل خطرناک و وسایلی که به دقت نیاز دارند، احتیاط کرد. برخی افراد در طی مصرف این دارو دچار خوابآلودگی و کاهش سطح هشیاری میشوند.
اگر مصرفکننده در طی درمان با آلپرازولام، دچار افکار یا احساسات عجیب شود، باید موضوع را با پزشک در میان بگذارد. باید آلپرازولام را دور از دسترس کودکان، دور از حرارت، نور مستقیم، و حرارت مرطوب نگهداری کرد (زیرا در این شرایط آلپرازولام فاسد میشود). آلپرازولام تاریخگذشته را باید دور ریخت.
مصرفکنندۀ آلپرازولام نباید نوشیدنیهای الکلی یا دیگر داروهای خوابآور استفاده کند. این کار، خوابآلودگی را افزایش و سطح هشیاری را کاهش میدهد.
نباید آلپرازولام را بهعنوان یک قرص خوابآور استفاده کرد، مگر آنکه برنامۀ درمانیِ بیمار اجازه دهد تا ۷-۸ ساعت خواب داشتهباشد. در غیر این صورت، تا زمان خروج دارو از بدن، شخص ممکن است خوابآلوده باشد و یا اختلال حافظه داشتهباشد. دوز مصرف این دارو زیر نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب یا پزشک متخصص اعصاب و روان داده شود